Ik wist niet van het bestaan van dit boek af tot ik er bij het doorploegen van de ramsjbakken van de openluchttweedehandsboekenmarkt op zondag op de Ajuinlei in Gent (vooral aan te bevelen wanneer het zonnetje haar kankerverwekkende stralen gul op de kalende hoofden van de pseudointellectuelen, de kuiten van de zelfplukboerderijen bezoekende ambtenaren en de blote armen van de vermoeide kinderwagenduwende jonge ouders laat nederdalen) op stiet/stootte/botste.
De prijs: goedkoop. Neen, dat klinkt niet goed. De prijs: laag. Dat is beter. Wat taalgevoel betreft moet men zich steeds aan de intuïtie overgeven, dit in tegenstelling tot bij de hersenchirurgie, de atoomsplitsing en de geboortebeperking.
Uit mijn notities van tijdens het lezen (dat is trouwens een aanrader, net zoals het nemen van notities tijdens het autorijden, blad-steen-scharen en het roken van klapsigaren), blijkt dat ik het boek heb aangeschaft toen ik die eerder vernoemde boekenmarkt ziedend van woede bezocht.
Zieden, men moet het toch enkele malen per jaar beleven. De oorzaak laten we nu in het midden, het gaat hier immers over een Houellebecq, met wie ik steeds een vreemde verbondenheid voel tijdens het lezen van zijn werk. Het zal wellicht zijn onlogisch overtuigde cynische maatschappijkritiek zijn, en zijn beschouwende generatie-analyses met steeds een zweem van laatdunkendheid. Uiteraard hoeft men het daarom niet met al zijn vreemde opinies eens zijn.
Dat hij met zijn negatieve afschilderingen vaak heel kort door de bocht gaat, blijkt ook uit deze passage (merk op dat het boek gepubliceerd werd in het jaar 2000):
It turned out that Rudi was a police inspector and lived in Brussels. He talked bitterly about the city throughout the meal. Delinquency was rife; increasingly, gangs of youths attacked passers-by in the middle of shopping centres in broad daylight. It was better not to even think about what happened at night; for some time now women didn't dare go out alone after dark. Islamic fundamentalism had become alarmingly...
→ en dan volgt er nog een stuk waarin zelfs het Vlaams Blok vernoemd wordt (!). Wie recent in Brussel heeft rondgelopen zal wellicht beamen dat er nog steeds typische grootstadproblemen zijn, maar niet dat het doembeeld van Houellebecq bewaarheid is geworden.
Eerder in deze novelle heeft hij het over de verschillen tussen toeristen, en dan krijg je natuurlijk dit soort vintage passages:
Alone among Europeans in the middle- and higher-income brackets, the English are notable by their absence from mainstream holiday destinations. Nevertheless, meticulous and systematic research, supported by considerable data, makes it possible to map their movements during summer pasturing. They gather in small groups and head for unlikely islands absent from Continental holiday brochures Malta, Madeira or, indeed, Lanzarote. Once there, they duplicate the principal elements of their home environment right there. When asked to explain their choice of destination, they give answers which are evasive and tautological: 'I came because I came here last year.' It is apparent that the Englishman is not motivated by a keen appetite for discovery. Indeed, one may observe that he is not interested in architecture, landscapes, in anything whatsoever. In the early evening, after a short trip to the beach, he is to be found drinking bizarre cocktails. The presence of the English at a resort, therefore, is no guide to the intrinsic interest of the destination, its splendour or its possible tourist potential. The Englishman goes to a particular tourist destination purely because he is certain that he will meet other Englishmen there.
Haha, grappige Houellebecq, met je typische observatietjes.
De schrijver weet zijn meningen wel zoals steeds mooi in te kapselen in een aantrekkelijk narratief, van een einzelganger met beperkte middelen die op Lanzarote een Belg en twee Duitse vrouwen ontmoet, maar toch weer - onherroepelijk - terugkeert naar zijn grauwe thuishaven:
It was cold in Paris, everything was as disagreeable as ever. What was the point? We know what life is like, the ins and outs of it. I would just have to readapt to the endless winter; and to the twentieth century which, seemed similarly reluctant to end. Deep down, I understood the choice Rudi had made. That said, he was wrong about one thing: it's perfectly possible to live without expecting anything of life; in fact, it's the most common way. In general, people stay at home, they're happy that their phone never rings; and when it does, they let the answering machine pick up. No news is good news. In general, that's what people are like; I am too.
Aanrader, en ook zo dun, dat lees je op 89 minuten uit.
Comments