Tragisch relaas van het wedervaren van twee rondtrekkende landarbeiders, George en Lennie in het Californië van tijdens de grote depressie, toen dit soort foto's genomen werd:
Ik vermoed dat dit werk tijdens de middelbare schooltijd ook gepasseerd moet zijn, maar echt helder kwam het mij niet meer voor de geest. De relatie tussen de hoofdpersonages is nochtans onvergetelijk:
George said coldly, "You gonna give me that mouse or do I have to sock you?" "Give you what, George?" "You know God damn well what. I want that mouse." Lennie reluctantly reached into his pocket. His voice broke a little. "I don’t know why I can’t keep it. It ain’t nobody’s mouse. I didn’t steal it. I found it lyin’ right beside the road."
Je hoeft geen germanist te zijn om in de onbaatzuchtige zorg van George voor Lennie een universeel appel voor mededogen te lezen, Steinbeck zegt het trouwens zelf bij het in ontvangst nemen van de nobelprijs in 1962 (blijkbaar een controversiële editie, waarin bijvoorbeeld The New York Times publiceerde: "His limited talent is, in his best books, watered down by tenth-rate philosophising"):
The writer is delegated to declare and to celebrate man's proven capacity for greatness of heart and spirit—for gallantry in defeat, for courage, compassion and love. In the endless war against weakness and despair, these are the bright rally flags of hope and of emulation. I hold that a writer who does not believe in the perfectibility of man has no dedication nor any membership in literature.
Het Engels van Steinbeck is eerder matter of fact, niet weelderig, al penseelt hij wel af en toe als contrast met het harde leven prentjes van de natuur die zo in een Disneyfilm zouden passen. Maar dat efficiënt taalgebruik staat geen emotionele diepgang in de weg, zoals hier wanneer - tegen de wil van de eigenaar - een oude, zieke hond wordt afgemaakt:
A shot sounded in the distance. The men looked quickly at the old man. Every head turned toward him. For a moment he continued to stare at the ceiling. Then he rolled slowly over and faced the wall and lay silent.
Het tragische einde kan je ook - zonder iets te verklappen - moeilijk vergeten:
Lennie said, "I thought you was mad at me, George." "No," said George. "No, Lennie. I ain't mad. I never been mad, an' I ain't now. That's a thing I want ya to know."
Over de redenen waarom dit boek af en toe verbannen werd (wordt?) zullen we het een andere keer hebben.
Comments